22-09-2025
W dzisiejszym budownictwie coraz większe znaczenie zyskuje podejście zrównoważonego rozwoju, które wymaga uwzględnienia nie tylko parametrów technicznych wyrobów budowlanych, ale także ich wpływu na środowisko naturalne. W tym kontekście norma EN 15804 może odegrać kluczową rolę jako europejski standard definiujący zasady oceny środowiskowej wyrobów budowlanych w ich całym cyklu życia. Choć norma skupia się przede wszystkim na aspektach środowiskowych, ma ona pośredni, lecz istotny wpływ na standardy badań mechanicznych oraz sposób dokumentowania właściwości materiałów i elementów konstrukcyjnych.
Norma EN 15804 określa szczegółowe wytyczne dotyczące prowadzenia Analizy Cyklu Życia (LCA) wyrobów budowlanych, co pozwala na obliczenie ich wpływu środowiskowego od etapu pozyskania surowców, przez produkcję, transport, użytkowanie, aż do końcowej utylizacji lub recyklingu produktów. Dzięki temu producenci wyrobów mogą pozyskiwać deklaracje środowiskowe typu III (EPD), które dostarczają zweryfikowanych, ilościowych danych o swoich wyrobach. Taki dokument bardzo często staje się integralnym elementem oceny budynków w systemach certyfikacji zrównoważonego budownictwa m.in. BREAM czy LEED.
Choć norma EN 15804 określa przede wszystkim zasady środowiskowej oceny wyrobów budowlanych poprzez analizę cyklu życia (LCA), jej wdrożenie może przyczynić się także do ewolucji metod badań mechanicznych. Tradycyjne badania, które koncentrowały się wyłącznie na wytrzymałości, trwałości i innych właściwościach
fizycznych oraz mechanicznych, będą w niedalekiej przyszłości uwzględniać także wpływ środowiskowy wyrobów budowlanych. W praktyce oznacza to rozszerzenie zakresu badań oraz bardziej kompleksowe podejście do dokumentacji, gdzie wyniki badań mechanicznych łączone są z analizą środowiskową, która obecnie
zawarta jest w deklaracjach EPD, tworząc pełniejszy obraz właściwości produktu. W kontekście wejścia w życie części kluczowych wymagań Rozporządzenia UE nr 2024/3110 w sprawie ustanowienia zharmonizowanych zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych oznacza to rozwój norm zharmonizowanych i specyfikacji
technicznych, w których - obok parametrów wytrzymałościowych i mechanicznych, uwzględnia się aspekty środowiskowe materiałów, w tym m.in. ich potencjał recyklingowy czy emisję substancji szkodliwych. To z kolei stymuluje zrównoważone innowacje w zakresie badań i produkcji materiałów budowlanych, dążąc do ich optymalizacji.
Norma EN 15804 ma potencjał do dalszego rozwoju w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby rynku budowlanego. W miarę postępu technologii oraz rosnącej świadomości ekologicznej może być konieczne dostosowanie wymagań dotyczących deklaracji środowiskowych dla produktów budowlanych. Przyszłość tej normy będzie zależała od współpracy między jednostkami certyfikującymi, producentami oraz instytucjami badawczymi. Wspólne działania mogą przyczynić się do udoskonalenia metod badań mechanicznych, ogniowych i innych, co pozwoli na lepsze spełnianie oczekiwań klientów oraz przepisów prawnych. Warto monitorować rozwój normy EN 15804 i jej wpływ na standardy badań w branży budowlanej, aby być na bieżąco z wymaganiami rynku.